Het tweede kwaliteitsinitiatief dat veel stemmen kreeg als ‘inspirerend kwaliteitsinitiatief’ gaat over het verminderen van chronisch medicatiegebruik (PPI’s). Wij hebben daarvoor Arno Karstens, huisarts in Oudewater, geïnterviewd. Hij heeft in zijn praktijk succesvol het gebruik van maagzuurbeschermers afgebouwd.
Lees hieronder het interview en krijg informatie en tools om zelf aan de slag te gaan met het verminderen van chronisch medicatiegebruik. Je kan het interview ook hier downloaden.
Interview
Huisarts Arno Karstens laat in dit interview zijn licht schijnen op het initiatief dat hij binnen zijn huisartsenpraktijk startte, en waarin ze kritisch keken naar medicijngebruik en welke resultaten het initiatief opleverde.
'We hebben gekeken naar het veelvoorkomende gebruik van maagzuurremmers in Nederland, die vaak onnodig lang worden ingenomen.' vertelt Arno Karstens. 'Het NHG (Nederlands Huisarts Genootschap) heeft richtlijnen over polyfarmacie bij ouderen en het minderen en stoppen van medicatie. We hebben ons geconcentreerd op protonpompremmers, die worden gebruikt bij maagklachten en maagbescherming bij bepaalde medicijnen zoals pijnstillers.'
Afbouwtraject
Uit onderzoek is gebleken dat abrupt stoppen met deze medicijnen bij 80% van de mensen klachten veroorzaakt. 'We hebben een afbouwtraject geïntroduceerd waarbij patiënten geleidelijk medicatie minderden en tijdelijk een beschermend drankje (Antacida) gebruikten', legt Arno uit. 'We identificeerden in onze praktijk patiënten die de PPI’s al langer dan een jaar gebruikten. Dit deden we in samenwerking met de apotheker om te bepalen welke patiënten daadwerkelijk in aanmerking kwamen voor afbouw. We stuurden brieven naar 63 patiënten om hen uit te nodigen voor een gesprek over het minderen van de medicatie.'
Positieve ervaring voor patiënten
'Van deze groep kwamen er 62 op het spreekuur. Tijdens de afspraken maakten we afbouwschema's. Voor tien patiënten was dit niet succesvol. Toch wisten dertien patiënten volledig te stoppen met PPI’s en konden veertien patiënten hun dosering verminderen.
Het feit dat patiënten minder pillen hoefden te slikken was een positieve ervaring
De patiënten waren blij als ze konden minderen of stoppen met de medicatie. Het feit dat ze minder pillen hoefden te slikken was een positieve ervaring. Echter, het risico van nierschade of botontkalking was voor hen niet direct merkbaar, en dat maakte het soms lastig om hen te overtuigen. Veertien patiënten lieten zich niet overtuigen en wilden niet minderen of stoppen met de PPI’s.'
Aanraden
'Dit initiatief zou ik zeker aanraden aan andere huisartsen, omdat veel mensen onnodig lang maagzuurremmers gebruiken.' zegt Arno. 'Patiënten willen vaak graag meewerken als je goed uitlegt waarom afbouwen zinvol is. Het is belangrijk om kritisch te kijken naar het medicijngebruik en te overwegen of het echt noodzakelijk is. Arno laat weten: 'Een uitdaging kan zijn om patiënten te overtuigen van het nut van afbouwen, vooral als ze geen directe symptomen ervaren van het medicijn. Het is belangrijk om geduldig en begripvol te zijn en te benadrukken dat het in het belang van hun gezondheid is. Een goede tip van Arno: 'samenwerken met andere zorgprofessionals, zoals verpleegkundigen of praktijkondersteuners, kan de werklast verdelen en dit soort initiatieven ondersteunen.'
Conclusie
Dit interview met Arno Karstens biedt inzicht in een succesvol initiatief om patiënten te helpen bij het afbouwen van maagzuurremmers en benadrukt het belang van kritisch kijken naar medicijngebruik in de huisartsenpraktijk. Het project heeft niet alleen geleid tot verminderd medicijngebruik, maar ook tot bewustwording bij zowel patiënten als de praktijk zelf.'
Wil jouw praktijk ook het gebruik van PPI’s verminderen?
- Er is informatie beschikbaar via het Zorginstituut, waarin zij concrete handvatten geven om met het initiatief aan de slag te gaan. De informatie vindt u via deze link.
- De link naar het afbouwschema van de NHG staat hier.
- De brief om patiënten uit te nodigen vindt u terug op de bestandenpagina in de map 'kwaliteit/kwaliteitsbeleid.
- Ook kunt u bij vragen, contact opnemen met Arno Karstens | arnokarstens@gmail.com.
